“Ik wil totale controle over de weg die mijn ideeën gaan”
Chris Berens werkte de afgelopen jaren aan één stuk door. Het boek Mapping infinity, dat hij vandaag en morgen signeert bij Jaski Art Gallery, biedt een overzicht van zijn drift. ‘Ik maak heel even een pas op de plaats.’
tekst: Ronald Ockhuysen
Eén groot schilderij, van ruim twee meter bij ruim twee meter, hangt er slechts op de nieuwste expositie van Chris Berens. En verder allemaal tekeningen. Opvallend kleine schetsen zijn het, zeker voor Berens, die doorgaans zijn werk royaal presenteert.
“De reden van deze opzet is simpel,” zegt Berens in de Jaski Art Gallery. “Na zes jaar hard doorwerken maak ik nu heel even een pas op de plaats. Mijn recente werk is in het boek Mapping infinity samengevat. Deze expositie draait om het boek. Er is een speciale editie, waarbij de kopers een originele tekening ontvangen. Die zijn hier te zien.”
Het boek, vormgegeven door Delux Delicious Design, is een kloeke uitgave, die behalve tekeningen ook veel details bevat van Berens’ grote schilderijen. De schilder bemoeide zich niet met de vormgeving. “Ik heb een intensieve verhouding met mijn werk. Zó intensief dat ik er niet als vormgever naar kan kijken. Dat wordt emotioneel – op slechte dagen vliegen bij mij de doeken letterlijk door het atelier. Het is daarom goed dat anderen ermee aan de slag zijn gegaan. Met gepaste afstand.”
Berens, die recent met succes in Seattle en New York exposeerde, is de schepper van droomwerelden vol buitenissige figuren. Ruimhartige fantasieën maakt hij, waarin verbaasde meisjes, beestjes, kinderen met halo’s, wezentjes met holle blikken of juist smekende ogen ronddwalen – alsof zij permanent op zoek zijn naar houvast. Een echte Berens is teder en onheilspellend tegelijk. De kunstenaar, die is opgeleid als illustrator, biedt troost met een ferme hand. Die eigenzinnige stijl slaat aan bij verzamelaars en kunstliefhebbers.
Op exposities is zijn werk in een mum van tijd uitverkocht – ook het grote doek in de galerie is alweer door een Berens-adept aangeschaft.
Zijn populariteit in de Verenigde Staten groeit nog steeds. Deborah Harry en Chris Stein, van de wereldberoemde band Blondie, schreven het voorwoord van zijn boek. “Amerikanen zijn guller met complimenten,” vindt Berens. “Het is daar gebruikelijk om bewondering te uiten. Hier gebeurt dat meer op fluistertoon–alsof het niet hoort om iets aardigs te zeggen.” Berens werkt volgens een zelf ontwikkelde techniek. “Vaak denken mensen dat ik digitaal werk, foto’s gebruik. Maar dat is helemaal niet het geval.” Hij werkt met inkt, en met glimmend, dik printpapier. “Eerst maak ik een reeks schetsen. Daarna gebruik ik penselen en kroontjespennen om het figuurtje op een klein stuk printpapier te schilderen. Door het gladde van het printpapier duurt het lang voordat de inkt droogt. Daardoor kan ik een dag later de inkt nog boetseren.” Als hij klaar is, pelt hij de witte achterkant van het papier zodat hij alleen de plastic bovenlaag over heeft. Het doorzichtige velletje met de schildering plakt hij op eendoek. De softfocus en de suggestie van diepte bereikt hij door het herhalen van dezelfde handeling: zo ontstaat een collage van de verschillende plaatjes. Het is moeilijk, zegt hij, om zijn droomwerelden los te laten. Hij beschouwt het als een missie, zegt hij lachend, om de perfectie te bereiken. “Dat neemt soms hysterische trekken aan. Ik wil totale controle over de weg die mijn ideeën tussen hoofd en hand begaan. Pas dan ben ik echt tevreden.”
Chris Berens, Mapping Infinity: €225.
De speciale editie, met originele tekening, kost €1750.
Vandaag en morgen bij Jaski Art Gallery,
Nieuwe Spiegelstraat 29, waar Berens tussen
drie en vijf uur signeert.